GOLF SPORU FİZİBİLİTE

GOLF TURİZMİ RAPORU
2010

DÜNYA’DAKİ DURUM
Dünya üzerinde 119 ülkede toplam 32 bin civarında golf sahası bulunduğu belirtilmektedir.  Bu sahaların  % 60’ı Kuzey Amerika’da,  % 20’si Avrupa’da, % 12’si Asya’da bulunmaktadır.

          Tablo 1 : Golf Sahalarının Dünyadaki Dağılımı
Bölge
Golf Sahası Adedi
Payı
Kuzey Amerika
20.000
% 60
Avrupa
6.500
% 20
Asya
4.000
% 12
Diğer
1.500
%  8
Toplam
32.000
% 100
          Kaynak : KPMG

Son yıllarda Dubai ve Çin golf yatırımlarına özel önem veren ülkelerdir. Şu anda Çin’de, yarısından fazlası son 6 senede inşa edilmiş, 600’e yakın golf sahası bulunmaktadır.  
Golf  turizmi, dünya turizminden 3 kat hızlı büyümektedir (yılda % 10-12 civarında).          Bir golf oyuncusunun  harcaması da, ortalama bir turistin yaptığı harcamanın  yaklaşık  üç katıdır. 2010  yılı itibariyle golf turizminde elde edilen gelirin 100 milyar $ civarında olduğu tahmin edilmektedir. Bu gelir, 2010 yılında toplam 919 milyar $ olan dünya turizm pastasının yaklaşık % 11’i kadardır. Golf oynayan genç sayısı hızla artarken, dünya nüfusunun da giderek yaşlanması ve emekli kesimin hareketli sporlardan daha az aktif sporlara yönelmesi golfü popüler hale getirmektedir.





AVRUPA’DAKİ DURUM
Avrupa’da golf sahaları sayısı bakımından ilk üç ülke sırasıyla İngiltere, Almanya ve Fransa’dır. Avrupa’da her yıl 150-200 yeni golf sahası inşa edilmektedir.    
         Tablo 2 : Avrupa Ülkelerinde Golf Sahası Sayıları
Ülke
Golf Saha Adedi
Ülke
Golf Saha Adedi
İngiltere
1.881
Danimarka
201
Almanya
700
Hollanda
201
Fransa
574
Norveç
174
İsveç
456
Finlandiya
126
İrlanda
417
Portekiz
84
İspanya
345
Diğer
1.072
İtalya
269
TOPLAM
6.500
          Kaynak : European Golf Association (EGA)
Sport Marketing Surveys kuruluşunun yaptığı çalışmaya göre, Dünya’da  toplam  61 milyon kişi golf oynamaktadır. Bu kişilerin yaklaşık 37 milyonu  Amerika’da, 13,6 milyonu Asya’da ve 7 milyonu Avrupa’da bulunmaktadır.
Akdeniz çanağındaki yakın rakiplerimiz olan İspanya ve Portekiz golf turizminden önemli gelir elde etmektedirler. İspanya’da yılda 3 milyon, Portekiz’de 1 milyon yabancı turist golf oynamaktadır. Golf turizminden elde edilen gelir İspanya’da 5 milyar Euro (7 milyar $), Portekiz’de 2 milyar Euro  (2,8 milyar $) civarındadır.  Her  iki  ülkede de toplam turizm gelirinin yaklaşık  % 10’u golften elde edilmektedir.
Akdeniz çanağı dışında kalan Avrupa, Ortadoğu ve Afrika (EMA) bölgesindeki durumu gösteren bilgiler aşağıdaki gibidir :
Tablo 3 : Akdeniz çanağı dışında kalan Avrupa, Ortadoğu ve Afrika (EMA)    bölgesindeki golf turizmi ile ilgili bilgiler
Saha Sayısı
8.500
Golf Oyuncusu
6 milyon kişi
Golf Turizminden Elde Edilen Gelir
52,5 milyar Euro (75 milyar $)
İstihdam
446 bin kişi
      Kaynak : KPMG
TÜRKİYE’DE GOLF TURİZMİ
Türkiye’deki ilk golf kulübü 1895 yılında Constantinapole  Golf Club  adıyla  Okmeydanı’nda kurulan  ve şu an Maslak’ta faaliyetini sürdürmekte olan İstanbul Golf Kulübü’dür.   
1980’lerde Türkiye’de çöküşe uğrayan golf sporu, 1990’lı yılların ortasında bu alanda yapılan yatırımların faaliyete geçmesi ve federasyonun kurulmasıyla yeniden ivme kazanmıştır. Belek Bölgesi’ndeki yatırımların başlamasında 1980’li yılların sonlarında o bölgenin turizm alanı olarak belirlenmesinin etkisi büyüktür.
1994 yılında Türkiye’nin ilk profesyonel golf sahası olan Klassis Golf &  Country Club ile Belek’teki  ilk saha olan  National Golf Kulübü hizmete girmiş, sonrasında 1995 yılında da Türkiye Golf Federasyonu kurulmuştur.
Gerek turizme teşvik yasalarının çıkmış olması gerekse de Türkiye Golf Federasyonu’nun yürüttüğü çalışmalar sonucunda 2000 yılı sonrasında golf sektörü önemli gelişmelere ve başarılara imza atmıştır.
Tablo 4 : Türkiye’de Sahası Bulunan Golf Tesisleri (2010)

Golf Tesisi İsmi
Golf Sahası Yeri
Golf Sahası Adedi
1
Istanbul Golf Kulübü
Beşiktaş - İstanbul
1
2
Kemer Golf & Country Club
Eyüp - İstanbul
1
3
Klassis Golf & Country Club
Silivri - İstanbul
1
4
Antalya Golf Club
Belek - Antalya
2
5
Carya Golf Club
Belek - Antalya
1
6
Cornelia Golf Club
Belek - Antalya
3
7
Gloria Golf Resort
Belek - Antalya
2
8
Kaya Eagles
Belek - Antalya
1
9
Lykia Links
Manavgat - Antalya
1
10
Papillon Golf Club – The Montgomorie
Belek - Antalya
1
11
National Golf Course
Belek - Antalya
1
12
Robinson Nobilis
Belek - Antalya
1
13
Sueno Golf Club
Belek - Antalya
2
14
Tat Golf Courses
Belek - Antalya
3
15
Vitapark Golf Resort
Bodrum - Muğla
1


Kaynak : Türkiye Golf Federasyonu  (TGF)                                                         (Bu listeye KKTC’de bulunan Korineum tesisi ilave edilmemiştir.)

 

TOPLAM
22
2010 sonu  itibariyle Antalya Belek’de 10 adet, Antalya Manavgat’da 1 adet, Muğla Bodrum’da 1 adet ve İstanbul’da 3 adet olmak üzere 18 delikli toplam  15 golf tesisi faaliyettedir. Bu tesislerden bazılarında 18 delikli iki saha bulunduğundan  toplam  saha sayısı 22’dir.
10’dan fazla golf tesisi ise yatırım aşamasındadır. Yatırımlar Antalya ile Bodrum ve Dalaman bölgelerinde yoğunlaşmıştır. Bunların tamamlanmasıyla birkaç sene içinde golf tesislerinin sayısı 25’i bulacaktır.
2009 yılında yaklaşık 110 bin golf turisti bölgemizde misafir edildi. Bu sayı 2010 yılında yaklaşık 125 bin olarak gerçekleşmiştir. Ortalama bir golf turistinin sıradan bir turiste oranla 4 kat daha fazla para harcadığı düşünüldüğünde 2010 yılında golf turizmi için gelen turistlerin yaz döneminde gelen 500.000 turiste eşit olduğu görülmektedir.
Türkiye’nin golf turizminden elde ettiği gelir 2010 yılında 350-400 milyon $ olarak tahmin edilmektedir. Bu rakam  toplam  turizm gelirimizin ancak % 1,8’i kadardır. İspanya ve Portekiz’de turizm gelirinin % 10’unun golften geldiğini dikkate aldığımızda Türkiye’nin önünde kat etmesi gereken uzun bir yol olduğu görülmektedir.      
Golfcülerin tercihi birbirine yakın değişik golf sahalarında oynamaktır. O nedenle golfte kümelenme önemlidir. Bünyesinde 10 golf tesisi ve 17 civarında golf sahası bulunan Belek, kümelenme açısından iyi bir örnektir. Dünyada deniz kenarında golf oynanabilen saha sayısı son derece azdır. Belek, bu açıdan da önemli bir avantaja sahiptir.
BETUYAB verilerine göre 2010 yılında Belek’teki golf sahalarında toplam  483 bin oyun oynanmıştır. Oyuncuların çok büyük bölümü yabancıdır. Yabancılar arasında ise Almanlar ilk, İngilizler ikinci, İsveç’den gelenler üçüncü sırada yer almaktadır.
Belek’teki oyun sayılarındaki artış gerçekten çarpıcıdır. 2000 yılında 121 bin olan oyun sayısı, 2010’da 483 bine yükselmiştir. 10 yıl içinde yıllık ortalama artış oranı % 15’dir. Sadece 2010 yılı artışı ise % 10’dur (2009 oyun sayısı 437 bin).
Uluslararası Golf Tur Operatörleri Birliği 2008 yılında Belek’i “Yılın Golf Destinasyonu” ödülüne layık görmüştür. 2012 yılında ise Dünya Amatör Golf Şampiyonası için Belek’in ev sahipliği yapacak olması Türk Golf Turizminin Antalya – Belek sahaları ile kendini dünyaya ispat ettiğini göstermektedir.
Golf oyun sayısının aylara göre dağılımına baktığımızda ise üçte ikisinin düşük sezonda (Kasım-Nisan arası) gerçekleştiğini görmekteyiz. Yaz aylarında kendi ülkelerinde golf oynayanlar, sonbahar ve kış aylarında Belek gibi Akdeniz bölgesinin ılıman iklimini tercih etmektedirler.



Tablo 5 : Antalya Belek’de Golf Sahalarında Oynanan Oyunların Aylık Dağılımı (2010)
Aylar
Oyun Sayısı
% Pay
Ocak
25.647
5,3
Şubat
48.804
10,1
Mart
83.342
17,1
Nisan
58.225
12,0
Mayıs
49.858
10,3
Haziran
14.302
2,9
Temmuz
7.175
1,5
Ağustos
7.072
1,4
Eylül
24.922
5,2
Ekim
67.555
14,0
Kasım
65.741
13,6
Aralık
31,894
6,6
TOPLAM
483.537
100,0
Kasım – Nisan
312.653
64,7
Mayıs – Ekim
170.884
35,3













                                          




Kaynak : BETUYAB

 
 



2010 yılında Belek’teki golf tesislerinde oynanan oyunların % 64,7’si Kasım-Nisan arasındaki 6 aylık dönemde gerçekleşmiştir. Bilindiği gibi bu dönem Antalya bölgesinin düşük sezonudur ve birçok konaklama tesisi de kapalıdır. Golf sahalarına sahip olan bölgelerde konaklama tesisleri genelde yıl boyu açıktır, buralarda hem doluluk oranları hem de fiyatlar yaz ve kış dönemleri arasında çok büyük farklılıklar göstermemektedir. Dolayısıyla yatırımların geri dönüş süreleri kısalmaktadır.



Yapılan araştırmalara göre golf oynamak için Türkiye’ye gelen turistlerin tercih öncelikleri sırasıyla aşağıdaki gibidir:
1)Konaklama alanlarının kalitesi ve temizliği                                          
2)Golf sahalarının kalitesi                                        
3)Hava / İklim                                                          
4)Güvenlik                                                                
5)Golf oynamanın toplam maliyeti               
 6)Kaliteli restoranlar                                               
7)Ulaşım olanakları                                                 
 8)Doğa                                                                                
 9)Paket turların varlığı                                                                            
10)Güneşlenme ve yüzme imkanları                                                                      
11)Eğlence ve gece yaşantısı                                                             
12)Bölgedeki diğer spor alternatifleri                                                                
13)Alışveriş imkanları                                                                                                      
14)Tarihi alanlar ve müzeler 

Golfçüler  arasında golf tesislerinin kümelendiği ve değişik sahalara kolayca erişebilecekleri yerlerde tatil evleri veya devre tatiller satın alma eğilimleri de yüksektir. İspanya ve Portekiz bunun en iyi örnekleridir. Golf sahalarının çevrelerindeki bu tür yatırımlar, benzerlerinden daha yüksek değer bulmaktadır. Belek’te de bu tür yatırımları son dönemlerde görmekteyiz. Bodrum, Dalaman, Oymapınar gibi bölgelerde de artan saha sayısına paralel olarak benzer yatırımların gerçekleşme ihtimali yükselecektir.
Golfcüler için çeşitlendirilmiş tatiller ayrıca tercih sebebi olmaktadır. Örneğin; golf tesisleri yakınında bulunan tarih/kültür varlıkları, sağlık/spa/termal tesisler, marina/yatçılık imkanları, alışveriş ve eğlence merkezleri golfçüleri cezbetmektedir.
Golf oynayanlar için ulaşım kolaylığı önemli bir faktördür. Golfcüler tarafından tarifeli ve doğrudan uçuşlar tercih edilmektedir. Akdeniz ve Ege kıyılarımızdaki golf tesislerimiz özellikle kış aylarında bu konuda zorluklarla karşılaşmaktadır.
Golfçüler oyun deneyimlerini paylaşan insanlardır. Aktarılan deneyimler önemli bir referans oluşturmaktadır. İyi ürün ve iyi hizmet kısa sürede ilgi görmektedir. Tanıtım ve pazarlamada tek bir sahanın şansı azdır, genellikle 3-4 saha bir arada pazarlanmakta, tarih/spa/alışveriş ve benzeri gibi diğer turizm ürünleri de bu paketin içinde yer almaktadır.
                                  



Golf yatırımları pahalı ve uzun vadeli yatırımları olduğu için uzun arazi etütlerinden sonra gerçekleştirilmektedir. Ortalama geri dönüş süresi 4-5 yıl olan golf yatırımları Resort ve Kulüp tipi saha olarak 2 şekilde sınıflandırılmaktadır. İşçilik, makine, bakım, yakıt, elektrik, sigorta, gübre, ilaç vs. gibi giderler göz önüne alındığında Resort tipi sahanın 400.000 $ ,     Kulüp tipi sahanın ise 300.000 $ yıllık maliyeti vardır.
18 delikli bir golf sahası için minimum 750.000 m2’lik araziye ihtiyaç vardır. Öncelikle bölgenin yeterli su rezervine sahip olup olmadığı incelikle araştırılmaktadır. Hafif meyilli araziler tercih edilmekte, toprağın humuslu ve kumlu olması gerekmektedir. Killi ve kayalıklı arazilerde golf sahası yapımı çok zor ve masraflıdır. Konaklama merkezlerine maksimum 60 km uzaklıkta olmalıdır.
Türkiye  Golf  Federasyonu Başkanı Sn.Ahmet Ağaoğlu’na göre golf sahalarının yıllık su tüketimi İstanbul’da 125-175 bin m3, Belek’te 175-230 bin m3’tür. Buna göre Türkiye’deki tüm sahaların yıllık su tüketimi 4 milyon m3 civarındadır. Golf sahalarının sulanmasında şebeke suyu değil,  toplanmış dere/çay ve yağmur suları ile arıtılmış atık suları kullanılmaktadır.
Türkiye’nin yıllık kullanılabilir su miktarı 112 milyar m3’tür. Bunun % 70’i tarımsal sulamada kullanılmakta, % 10’u içme-kullanma suyu olarak tüketilmekte, % 20’si ise sanayide kullanılmaktadır. Golf sahalarında tüketilen 4 milyon m3’ün 112 milyar m3 içindeki payı 28 binde birdir.
Golf sahaları genellikle orman arazileri üzerinde kurulduğu için eleştirilmektedir. Oysa 2634 sayılı Turizm Teşvik Kanunu’na göre turizm yatırımcısı kendisine tahsis edilen orman alanının üç katı kadar alanın ağaçlandırma bedelini ve ağaçlandırılan bu alanın üç yıllık bakım bedelini Orman Genel Müdürlüğü’ne kanun maddesi ve yönetmelik gereği ödemektedir. Aksi takdirde yatırımcıya turizm yatırım veya işletme belgesi verilmemektedir.
Diğer yandan golf sahaları, orman yangınlarına karşı sigorta işlevi görmektedir. Golf sahalarında kullanılan zor yanan yayvan yapraklı ağaçlar, yanma ısısı yüksek kısa boylu ağaççıklar ve çalılar yangınlara karşı emniyet alanları oluşturmaktadır. Gerek dünyada, gerekse ülkemizde yıllar boyunca hiçbir golf sahasında ve çevresinde yangın yaşanmamış olması tesadüf değildir.
Golf turizminin ekonomik katkıları yanında bedensel ve ruhsal yönden sağlıklı ve dengeli bir yaşam oluşturmak için golfün ülke genelinde yayılmasına önem verilmelidir. Bu amaçla belediyelerimizin kamuya açık golf sahaları yapmaları teşvik edilmelidir. Bu sayede Türkiye’de golf oynayanların sayısı hızla yükselecektir.
Kültür ve Turizm Bakanlığı ‘nın “Türkiye Turizm Stratejisi 2023” çalışmasında Türkiye Golf Federasyonu ile birlikte “4 yılda 100 Golf Sahası” projesi geliştirilmiş ve yeni golf sahalarının yapımı için belli yerler seçilmiştir. Ancak, kümelenme gerçeği göz ardı edilerek Türkiye’nin değişik bölgelerinde birer ikişer golf sahasının yapımı öngörülmüştür. Buna karşılık İstanbul, Dalaman, Bodrum, Kuzey Antalya, Manavgat- Oymapınar, Alanya, Tarsus’ta kümelenme oluşturacak şekilde golf sahaları yapımı planlanmıştır.  

Golf Turistinin Özellikleri
Araştırmalara göre; bir golf turisti kısa süreli seyahatlerde 4-7 gün, uzun süreli seyahatlerde  7-14 gün arası konaklama yapmaktadır. Bir haftalık konaklama sırasında, 3-5 farklı sahada ortalama 4-6 defa golf oynamaktadır.
KPMG’nin yaptığı bir araştırmaya göre bir golf turistinin belli bir destinasyonu seçmesindeki etkenler sırası ile aşağıdaki gibidir :
1)Golf sahalarının kalitesi
2)Paketlerin fiyatı
3)Ulaşım
4)Saha sayısı
5)Konaklama tesislerinin kalitesi
6)İklim
7)Eğlence ve gece hayatı
8)Yerleşik golf kültürü

Bir golf turistinin harcamalarının dağılımı yapılan araştırmalara göre aşağıdaki gibidir :
Golf                            : 26 %
Seyahat                       : 21 %
Konaklama                 : 20 %                                                               
Yiyecek&İçecek          : 18 %                                                                       
Diğerleri                     : 15 %

Yapılan araştırmalara göre; golf turistleri kısa süreli seyahatlerde, günlük ortalama 200-250 dolar, yedi gün ve üzeri seyahatlerde ise günlük ortalama 350 dolar  harcama yapmaktadır.









GOLF TURİZMİNİN SWOT ANALİZİ


Güçlü Yönler
*Golf sahaları ve konaklama tesislerinin yüksek kalitesi
*Golf oynama ve konaklama ücretlerinin uygunluğu
*Belek gibi birçok golf sahasının aynı yerde kümelenmesi
*Avrupa’ya coğrafi yakınlık
*Kış aylarında golf oynamaya uygun iklim
*Golfü de içeren paket turların varlığı
* Zengin doğa ve tarih
*Golf sahalarının denize yakın olması
*Güvenli ortam

Zayıf Yönler
*Golf bölgelerine tarifeli ve doğrudan uçuşların yeterli olmaması
*Golf ve konaklama tesisi dışında eğlence, restoran, alışveriş gibi imkanların sınırlı olması
*Belek dışında golf tesislerinin sayısal olarak yetersizliği
*Kümelenmeye gidilmeden münferit golf sahalarının yapımının planlanması
* Türkiye’nin “ucuz tatil ülkesi” imajı
*Golf turizminin ürün olarak yeterince tanıtılamaması

Fırsatlar
*Dünyada golf turizminin hızla büyümesi
*Türkiye’nin golf için son derece uygun arazi ve iklim şartlarına sahip olması
*Marina / yatçılık, ve kruvaziyer turizminin Doğu Akdeniz’e doğru kayması



Tehditler
*Türkiye’nin coğrafi açıdan nispeten hassas bir bölgede yer alması
*Türkiye’nin dünya kamuoyunda ülke imajının tam manasıyla oturmamış olması
* Önyargılar sonucu turizm tahsisleri için açılan iptal davalarının yetkili mercilerce kabulü.  
* Mısır, Tunus, Hırvatistan gibi ülkelerin de golf sporuna verdikleri önemin giderek artması.